MAL
Malı her şeyde kullanabilirsin yani eşyada, hayvanda, insanda, bitkide. En güzel nerede duruyor dersen o da kullanımına bağlı. Genellikle eşyalarda kullanılan bu anormal genişlikteki sözcüğü istediğin öznenin yerinde kullan hem yakışır hem de kavramı genel olarak size hissettirir.
Bakkal dükkanında “henüz mallarım gelmedi” diyen birinin nelerden bahsettiğini hemen anlarsınız, bakkalda ne satılıyorsa odur. Bir sanayici, bir elektrikçi, bir kırtasiyeci, bir pazarcı da eşyaları için “mal” kelimesini kullanır ve işaret ettiği nesneler de bellidir yani.
Her ne kadar bazen espri yollu kullanılsa da orada da maldan kasıt bellidir. “bir mala gereğinden fazla değer verirsen kazıklanırsın o malın yürüyor ve konuşabiliyor olması sonucu değiştirmez” gibi.
Mal kelimesinin en yakışanı hayvanlar gibi düşünülebilir ama onu da kategorize etmek gerek çünkü her hayvana mal denmez. Mal kelimesi hayvanat aleminde büyükbaşlar –inek manda öküz vs- için kullanılır, daha küçüklerine –koyun, keçi- davar kelimesi kullanılır. Bu ayırım için önemlidir. Bu kelimelerin insanlar için kullanımı da vardır ki bu genellikle küfür amaçlı ya da hakaret amaçlı kullanılır. Ama hepsi için de mal kelimesi kullanılıyor mu? Doğru olmasa da evet.
Dünyanın en değersiz eşyaları için kullanılan “mal” kelimesi işin garibi en kıymetlisi için de kullanılıyor ki işte bu kelimenin neden bu kadar sihirli olduğu da buradan anlaşılabilir. Evet hurda eşyalar için “mal” derken, ilginçtir altın için de kullanılıyor bu kelime.
Daha dün şahit oldum esnaf bir kardeşim “abla istediğimiz mallar henüz gelmedi” dedi. Buradaki maldan herhalde herkes ne olduğunu anladı.
O kadar evrensel bir kelime ki bu sonuna bir L daha koy “mall” olsun al sana alışveriş merkezinin dünyanın her yerinde kullanılan şekli. Ya, işte o kadar değerli bir kelime yani.
Bu kısma içimden gelmese de değinmem gerek yine dünyanın her yerinde yasaklı uyuşturucuların ortak adı maldır.
Yani öylesine işlevsel bir kelimedir ki “mal,” al dilediğin gibi her alanda kullan. “mala bak mala” diyen birinin neyi kastettiğini ancak adama bakarak anlarsınız. Kelime o kadar çok amaçlıdır yani. Eline aldığın şey neyse mal odur. Bu bir kazak da olur bir kabak da, bir ayakkabı da olur bir tencere de, bir insan da olur bir insanın uzvu da.
Yani demem o ki bu kadar çapı geniş bir kelimeyi kullanırken kabalaşıp heba etmeyelim. Türkçeden başka bir dil ne severim ne de isterim.
Bu arada o malları da kaldırın oradan!